Cổ phiếu quỹ là gì? Khi nào nên mua, bán cổ phiếu quỹ?

Xin chúc mững các bạn quay trở lại với kênh kiến thức tài chính HoTroVay.Vn nội dung bài viết hôm nay mình sẽ nói về cổ phiếu quỹ các nội dung chính sẽ bao gồm thứ nhất là giải thích cụ thể về cổ phiếu quỹ là gì, thứ hai phân tích Khi nào thì nên mua/ bán cổ phiếu quỹ và thứ Ba mình sẽ phân tích một số ví dụ về việc các công ty mua cổ phiếu quỹ trên thị trường chứng khoán.

1. Vậy thì cổ phiếu quỹ là gì?

Trong một công ty cổ phần thì phần vốn góp của các cổ đông được chia ra thành nhiều phần bằng nhau mỗi phần là một cổ phiếu và thường được gọi cổ phiếu phổ thông với mệnh giá 10.000 đồng những cổ phiếu này thì bình thường do các cổ đông sở hữu Khi nào công ty mua lại thì những cổ phiếu này trở thành cổ phiếu quỹ.

Cổ Phiếu quỹ không thuộc sở hữu của bất kỳ của cổ đông nào khi công ty thực hiện việc mua cổ phiếu quỹ thì số lượng cổ phiếu đang lưu hành của công ty sẽ giảm đi theo dõi chứng khoán năm 2019 thì sau khi mua cổ phiếu quỹ công ty sẽ phải đăng ký giảm vốn điều lệ tương ứng.

Ví dụ một công ty có vốn góp là 1.000 tỉ và số lượng cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường tương ứng là 100 triệu cổ phiếu nếu công ty mua 10 triệu cổ phiếu quỹ thì số lượng cổ phiếu đang lưu hành của công ty sẽ giảm đi còn 90 triệu và công ty sẽ phải đăng ký giảm vốn điều lệ xuống Còn 900 tỷ đồng.

1.1. Khi nào thì doanh nghiệp nên mua cổ phiếu quỹ?

Câu hỏi này em trả lời dễ dàng bằng một ví dụ Giả sử có một công ty đơn giản về vốn góp 1 triệu đồng tương ứng với số vốn góp này công ty có 100 cổ phiếu mỗi cổ phiếu có trị giá 10.000 đồng.

Giả sử giá cổ phiếu trên thị trường giảm xuống còn 5.000 đồng một cổ phiếu và công ty quyết định mua 50 cổ phiếu quỹ khi đó công ty sẽ cần chi ra 250.000 đồng để mua lại 50 cổ phiếu quỹ. Sau khi mua lại cổ phiếu quỹ thì công ty còn 750.000 đồng và số cổ phiếu tương ứng lưu hành trên thị trường là 50.

Bây giờ thì giá trị mỗi cổ phiếu sẽ tăng lên thành 15.000 đồng một cổ phiếu như vậy bạn cũng có thể thấy là khi doanh nghiệp mua cổ phiếu quỹ ở mức giá thấp hơn giá trị thì các cổ đông ở lại với công ty là những người được hưởng lợi vì giá trị của một cổ phiếu sẽ tăng lên. Ngược lại nếu doanh nghiệp mua cổ phiếu quỹ ở mức giá cao hơn so với giá trị hợp lý thì những cổ đông ở lại trên là những người chịu thiệt.

1.2. Khi nào thì doanh nghiệp nên bán cổ phiếu quỹ?

Doanh nghiệp chỉ  bán cổ phiếu quỹ khi giá cổ phiếu bằng hoặc cao hơn giá trị hợp lý của cổ phiếu. Tuy nhiên, sẽ cần rất cẩn thận nếu có ý định bán cổ phiếu quỹ với giá quá cao. Khi doanh nghiệp bán cổ phiếu quỹ với mức giá cao thì sau này rất dễ phát sinh mâu thuẫn giữa các cổ đông, nhóm cổ đông mua cổ phiếu quỹ với mức giá cao sẽ luôn tìm cách tạo sức ép lên ban lãnh đạo để yêu cầu công ty kinh doanh hiệu quả hơn có lãi nhiều hơn và đôi khi sẽ đặt ra những mục tiêu kinh doanh Bất Khả.

2. Cái khó trong việc mua bán cổ phiếu quỹ là gì?

Trong quyết định mua và bán cổ phiếu quỹ thì giá trị hợp lý của mỗi cổ phiếu thường rất khó xác định và cũng không thể có những cách tính chính xác. Chính vì vậy ban lãnh đạo doanh nghiệp phải là những người có khả năng đánh giá được giá trị hợp lý của mỗi cổ phiếu và hành động vì lợi ích của cổ đông. Nếu ban lãnh đạo tìm cách thu lợi riêng cho mình thì họ rất có thể sử dụng công cụ mua cổ phiếu quỹ để gây thiệt hại cho các của cổ đông khác.

2.1. Ví dụ về doanh nghiệp mua cổ phiếu quỹ  trên thị trường chứng khoán

VPBank là ngân hàng thường xuyên mua lại cổ phiếu quỹ với mục đích định giá cho cổ phiếu đều nói thêm là sau khi mua cổ phiếu quỹ, VPBank lại thường dùng cổ phiếu quỹ này để phát hành cổ phiếu ESOP giá rẻ trong cổ đông nọi bộ (gồm lãnh đạo và nhân viên).

Năm 2018 và 2019 VPBank phát hành gần 50 triệu cổ phiếu ESOP cho ban lãnh đạo và nhân viên. Mua cổ phiếu quỹ trên thị trường với giá cao song vào bán lại giá rẻ cho lãnh đạo và nhân viên. Đây là hành động mà gây thiệt hại rất là nhiều cho các cổ đông.

VCG tháng 11 năm 2020 Vinaconex đăng ký mua 44 triệu cổ phiếu quỹ khi mà giá cổ phiếu vcg đang ở mức cao nhất mọi thời đại rõ ràng điều này đặt ra nhiều câu hỏi nghi ngờ về việc liệu có cổ đông lớn nào đó đang kiểm kết VCG bằng cách bán cổ phiếu quỹ giá cao lại cho công ty theo hình thức thỏa thuận hay không.

Thực tế thì giai đoạn tháng 3 đến tháng 4 năm 2020 khi mà dịch covid khiến cho thị trường chứng khoán giảm sâu nhiều doanh nghiệp đã công bố kế hoạch mua lại cổ phiếu quỹ. Nhìn chung Đó là những hành động hợp lý của Ban lãnh đạo khi thấy giá cổ phiếu giảm quá sâu.

Cảm ơn bạn đã theo dõi Hãy ghé thăm HoTroVay.Vn để xem các bài viết chất lượng khác nhé.