Nợ Xấu Là Gì? Các nhóm nợ xấu và cách tra cứu nợ xấu

Nợ xấu là gì? Các nhóm nợ xấu? Cách tra cứu nợ xấu? Cách giải quyết khi bị nợ xấu tại ngân hàng?

Trong quá trình vay vốn tại ngân hàng, nếu bạn không thanh toán đúng hạn thì sẽ có nguy cơ cao bị rơi vào nhóm nợ xấu ảnh hướng đến điểm tín dụng cá nhân và nhiều hệ luỵ.

Trong bài viết này, HoTroVay.Vn sẽ cùng bạn đi tìm hiểu nợ xấu là gì, khi nào thì bị nợ xấu cùng các thông tin liên quan.

1. Nợ xấu là gì?

Nợ xấu trong tiếng Anh là bad debt, hay còn gọi là nợ khó đòi, là khoản nợ mà người đi vay không thể hoàn trả cả gốc lẫn lãi khi đã đến kỳ thanh toán như đã cam kết trên các hợp đồng tín dụng đã ký trước đó.

Theo định nghĩa chuyên ngành, nợ xấu là những khoản nợ được phân loại từ nợ nhóm 3 (dưới tiêu chuẩn), nợ nhóm 4 (nghi ngờ) và nợ nhóm 5 (khả năng mất vốn cao), có thể hiểu đơn giản đó là những khoản nợ đã quá hạn thanh toán trên 90 ngày.

Các cá nhân và tổ chức doanh nghiệp bị liệt vào danh sách nợ xấu sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình vay vốn ở cả ngân hàng lẫn một tổ chức tín dụng khác ở những lần tiếp theo.

2. Các nhóm nợ xấu trên hệ thống CIC

CIC là viết tắt của cụm từ Credit Information Center, hay còn gọi là Trung Tâm Thông Tin Tín Dụng trực thuộc Ngân Hàng Nhà Nước Việt Nam.

Theo sự phân loại của CIC, nợ xấu sẽ được phân thành 5 nhóm, nhóm càng cao thì tỷ lệ vay vốn ở những lần sau càng thấp. Nợ xấu là nợ thuộc nhóm 3, 4 và 5 trong số 5 nhóm nợ được phân loại theo quyết định số 22/2014/QĐ-NHNN ngày 4/6/2014 của Ngân hàng Nhà nước

2.1. Nợ xấu nhóm 1 – Nợ đủ tiêu chuẩn

• Các khoản nợ trong hạn mà ngân hàng hay các tổ chức tín dụng đánh giá là có khả năng thu hồi vốn và lãi đúng kỳ hạn.
• Các khoản nợ quá kỳ hạn trả dưới 10 ngày (khách vay sẽ bị phạt quá hạn 150% nếu quá hạn từ 1 đến 10 ngày).

2.2. Nợ xấu nhóm 2 – Nợ cần chú ý

• Các khoản nợ quá hạn từ 10 đến 30 ngày.
• Các khoản nợ được điều chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu (đối với khách hàng là các tổ chức tài chính, doanh nghiệp thì cần có hồ sơ đánh giá khả năng trả cả gốc lẫn lãi để được xét điều chỉnh kỳ hạn lần đầu).

2.3. Nợ xấu nhóm 3 – Nợ dưới tiêu chuẩn

• Các khoản nợ quá hạn từ 30 đến 90 ngày.
• Các khoản nợ được cơ cấu gia hạn lần đầu nhưng vẫn tiếp tục quá hạn dưới 30 ngày tính theo ngày được gia hạn.
• Các khoản nợ được miễn, giảm khi khách hàng không đủ khả năng chi trả lãi vay theo hợp đồng đã ký kết.

2.4. Nợ xấu nhóm 4 – Nợ có nghi ngờ

• Các khoản nợ quá hạn từ 91 đến 180 ngày.
• Các khoản nợ được cơ cấu gia hạn lần đầu nhưng vẫn tiếp tục quá hạn từ 30 đến 90 ngày tính theo ngày được gia hạn.
• Các khoản nợ được gia hạn lần 2.

2.5. Nợ xấu nhóm 5 – Nợ có khả năng mất vốn

• Các khoản nợ quá hạn từ 180 ngày trở lên.
• Các khoản nợ được cơ cấu gia hạn lần đầu nhưng vẫn tiếp tục quá hạn trên 90 ngày tính theo ngày được gia hạn.
• Các khoản nợ được gia hạn lần 2 nhưng vẫn quá hạn chi trả được gia hạn ở lần 2.
• Các khoản nợ được gia hạn lần 3 trở lên, kể cả chưa bị quá hạn hoặc đã quá hạn.

3. Cách kiểm tra nợ xấu cá nhân

Có 2 cách để xem nợ xấu cá nhân là thông qua ngân hàng hoặc kiểm tra online qua kênh thông tin của CIC.

3.1. Thông qua ngân hàng

• Bước 1: Cung cấp thông tin cả 2 mặt chứng minh nhân dân cho tổ chức tín dụng bạn muốn vay vốn.
• Bước 2: Tổ chức sẽ kiểm tra thông tin và báo kết quả. Bạn phải đóng phí cho CIC là 100.000 nghìn đồng mỗi lần.

3.2. Kiểm tra online qua CIC

Bước 1: Truy cập website của CIC https://cic.gov.vn/ Và đăng nhập nếu bạn đã có tài khoản. Nếu chưa đăng ký tài khoản, bấm vào “Khai thác nhu cầu vay” như hình bên dưới

Bước 2: Đăng ký thông tin cá nhân

Điền đầy đủ các thông tin cá nhân theo yêu cầu. Sau đó bấm “Tiếp tục”. Lưu ý là cần điền số điện thoại và email thật chính xác vì đây là địa chỉ để CIC cập nhật gửi kết quả kiểm tra lại cho bạn.

Bước 3: Nhập mã xác nhận OTP

Mã OTP sẽ được gửi về số điện thoại bạn đã đăng ký, nhập mã đó và ô bên dưới, bấm “Tôi xin chấp nhận điều khoản cam kết” và bấm “Tiếp tục”.

Bạn sẽ nhận được kết quả kiểm tra nợ xấu qua email cá nhân sau 1 ngày.

4. Lý do khiến bạn bị nợ xấu

Có rất nhiều lý do khiến bạn rơi vào tình trạng nợ xấu, các lý do này có thể do khách quan hoặc chủ quan. Việc nắm bắt một số nguyên nhân cơ dẫn đến nợ xấu có thể giúp bạn tránh được những rắc rối không đáng có.

• Mất kiểm soát việc sử dụng thẻ tín dụng dẫn đến không có khả năng chi trả các khoản nợ tín dụng khi đến hạn.
• Mua hàng hóa trả góp nhưng không đóng tiền đầy đủ theo đúng hợp đồng đã cam kết.
• Cố tình không thanh toán các khoản nợ đến hạn và quá hạn.
• Không thanh toán số tiền tối thiểu cho thẻ tín dụng theo quy định của ngân hàng.
• Chậm thanh toán vài tháng liên tục.
• Bị kiện ra tòa do có khoản nợ phát sinh với cá nhân hay doanh nghiệp khác.
• Quên hoặc không chấp nhận hoặc cố tình không thanh toán các khoản phạt quá hạn dẫn đến các khoản phạt này chuyển qua nợ xấu.
• Vì một lý do khách quan, bất ngờ dẫn đến việc không thể chi trả khoản nợ trước đó.

5. Bị nợ xấu có vay được tiền tại ngân hàng và các công ty tài chính không?

Khi bạn đi vay tín chấp hoặc thế chấp tại các ngân hàng hay các tổ chức tín dụng, các tổ chức này sẽ cung cấp thông tin lên CIC tạo thành một bộ hồ sơ cá nhân về lịch sử sử dụng tín dụng của bạn. Đối với những người có nhóm nợ xấu càng cao thì càng khó tiếp cận được với các khoản vay.

• Nhóm 1: Đối với nhóm này thì khả năng vay vốn sẽ cao hơn các nhóm còn lại tuy nhiên sẽ phải trải qua vòng xét duyệt hồ sơ khắt khe hơn những người chưa có nợ xấu.

Những người ở nhóm 1 vẫn có thể bị đẩy qua nợ xấu nhóm 2 nếu tình trạng trả quá hạn xảy ra thường xuyên và bị các tổ chức tín dụng đánh giá khả năng thanh toán không tốt.

• Nhóm 2: Hiện nay chưa có ngân hàng nào cho khách hàng ở nhóm 2 vay vốn.

Bạn chỉ có thể vay được tại một số công ty tài chính như Prudential Finance, FE Credit,… Tuy nhiên các tổ chức này sẽ tùy từng trường hợp, lý do trả chậm để xem xét rồi mới đưa ra quyết định có cho vay hay không.

• Nhóm 3, 4, 5: Vì có quá nhiều rủi ro tín dụng, khả năng trả nợ thấp nên không có bất kỳ ngân hàng nào chấp nhận cho các khách hàng ở nhóm này vay vốn dưới bất kỳ hình thức nào.

Bạn phải đợi 2 năm để tình trạng tín dụng trên hệ thống CIC trở lại bình thường mới có thể tiếp tục xét duyệt hồ sơ vay vốn.

Đặc biệt, ở một số ngân hàng có hệ thống kiểm soát rủi ro khắt khe thì sẽ không cấp tín dụng cho các khách hàng từ nhóm 3 trở lên dù trải qua bao nhiêu năm đi nữa.

Tuy nhiên, bạn vẫn có thể vay tiền online qua hệ thống tổ chức tín dụng tư nhân và tất nhiên là sẽ phải chịu mức lãi suất cao hơn khi vay tiền tại ngân hàng gấp nhiều lần.

6. Ảnh hưởng của việc bị nợ xấu

Nhiều người nghĩ nợ xấu không quan trọng, Tuy nhiên thực tế nó gây ra rất nhiều hệ lụy khác. Dưới đây là một số ảnh hưởng khi bạn vướng phải nợ xấu:

• Không thể tiếp cận các nguồn vốn vay từ ngân hàng: Các ngân hàng sẽ từ chối cho vay đối với các khách hàng ở trong nhóm nợ 3, 4 và 5.
• Không thể sử dụng thẻ tín dụng: Thẻ của bạn sẽ bị khóa và không được tiếp tục cấp hạn mức tín dụng.
• Nguy cơ mất tài sản đã thế chấp khi vay vốn: Các ngân hàng và tổ chức tín dụng có quyền tịch thu tài sản nếu khách hàng không có khả năng chi trả.
• Ảnh hưởng đến điểm xếp hạng công dân: Ở một số quốc gia, nợ xấu là một tiêu chí để đánh giá điểm của từng công dân.

7. Làm gì khi bị nợ xấu?

Nợ xấu gây rất nhiều khó khăn cho bạn trong việc vay vốn ở ngân hàng. Do đó, bạn nên tìm các giải pháp để loại trừ nợ xấu đang tồn tại và ngay lập tức thanh toán hết các khoản nợ và phạt của mình, đây là cách tốt nhất để giải quyết nợ xấu.

Đăng ký thông tin với nhân viên tín dụng và họ sẽ báo cho bạn khi có khoản vay. Thông tin tín dụng sẽ được cập nhật từ 1 đến 3 tháng tùy tổ chức tín dụng bạn đang vướng phải nợ xấu, bạn chỉ cần nhập số tiền vay và thời gian vay sẽ tính được số tiền cần phải trả mỗi tháng, từ đó có thể cân đối chi tiêu để không bị dính vào nợ xấu.

8. Trong bao lâu thì sẽ đươc xóa nợ xấu?

Tùy vào các nhóm, thời gian xóa nợ xấu trên CIC sẽ khác nhau, đối với nhóm 2 thì thời gian xóa nợ là 12 tháng. Thời gian xóa nợ ở các nhóm 3, 4, 5 sẽ là 5 năm.

Trong khoảng thời gian đó nếu khách hàng không phát sinh thêm bất kỳ nợ xấu nào thì mới có thể đến ngân hàng làm thủ tục vay vốn.

Tuy nhiên đối với một số khách hàng phát sinh nợ xấu do các lý do khách quan vẫn có thể xem xét được vay vốn trong điều kiện nguồn thu nhập tốt và có phương án vay rõ ràng.

9. Cần làm gì để tránh bị nợ xấu?

Việc trang bị những kiến thức để tránh nợ xấu là vô cùng quan trọng, điều này sẽ giúp bạn tránh những rắc rối không đáng có, bạn cần chú ý những lưu ý dưới đây để tránh bị nợ xấu:

• Trước khi đi vay cần phải tự đánh giá khả năng và phương án chi trả phù hợp với bản thân để tránh tình trạng nợ quá mức kiểm soát.

• Cần đưa ra các kế hoạch sử dụng vốn vay hợp lý để thúc đẩy sản xuất kinh doanh và mang về lợi nhuận cho cá nhân và doanh nghiệp.
• Có ý thức trong việc trả nợ đúng hạn, nhiều chủ doanh nghiệp xem nhẹ việc này, tuy nhiên theo luật hiện nay, chỉ cần trả trễ hạn vay 1 ngày cũng tính vào nợ quá hạn.
• Ghi nhớ ngày đáo hạn trên hợp đồng, đó là ngày ngân hàng nhận được tiền từ người đi vay.
• Trường hợp người vay chuyển khoản vào đúng ngày thanh toán nhưng lại rơi vào cuối tuần và đầu tuần tiền mới được chuyển đến ngân hàng thì cũng được xem là nợ xấu.
• Trường hợp bạn rơi vào những tình huống bất khả kháng và không thể trả được khoản vay hãy liên hệ với nhân viên ngân hàng để được tư vấn giải quyết một cách tốt nhất.

10. Tổng kết

Nợ xấu là khoản nợ người đi vay không thể hoàn trả gốc và lãi khi đến kỳ thanh toán, nó được chia ra làm 5 nhóm tùy theo mức độ khác nhau. Bạn có thể dễ dàng tra cứu được tình trạng tín dụng của bản thân, từ đó đưa ra các hướng xử lý cho phù hợp.

Nợ quá hạn gây ra rất nhiều hệ quả xấu trong hoạt động tín dụng của bạn, vì vậy bạn biết một số thông tin cơ bản để tránh rơi vào tình trạng không mong muốn này.

Nợ xấu là trường hợp mà ai cũng có thể gặp phải, do đó mỗi người cần trang bị những kiến thức cần thiết để sử dụng các quỹ tín dụng của mình một cách hiệu quả.

Hi vọng thông qua bài viết của vayonlinenhanh.vn các bạn đã có biết nợ xấu là gì? và những cách phòng tránh nó nhé!

Xem thêm các bài viết kiến thức ngân hàng tại HoTroVay.Vn

Bài viết được biên tập bởi: HoTroVay.Vn.VN